monoamin oksidaz ne demek?

Monoamin Oksidaz (MAO)

Monoamin oksidaz (MAO), nörotransmitterler olarak işlev gören monoaminlerin oksidasyonunu katalize eden bir enzim ailesidir. Bu enzimler, sinir hücrelerinde ve diğer dokularda bulunurlar ve serotonin, norepinefrin (noradrenalin) ve dopamin gibi monoamin nörotransmitterlerini parçalayarak sinir iletimini düzenlerler.

MAO'nun İki Ana İzotipi:

• MAO-A: Serotonin, norepinefrin ve dopamin gibi çeşitli monoaminleri parçalar. Ayrıca tiramin gibi diyetle alınan aminleri de metabolize eder.

• MAO-B: Dopamin ve fenetilamin gibi monoaminleri parçalar. Ayrıca bazı ilaçların ve toksinlerin metabolizmasında da rol oynar.

İşlevleri:

• Nörotransmitter Metabolizması: MAO, sinaptik boşlukta veya sinir hücrelerinin içinde bulunan monoamin nörotransmitterlerinin fazlasını parçalayarak sinir iletimini sonlandırır ve düzenler.
• Kan Basıncı Regülasyonu: Özellikle MAO-A, tiramin gibi vazopressör aminleri metabolize ederek kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur.
• Nöroproteksiyon: MAO'nun aktivitesi, oksidatif stresi artırarak nöronlara zarar verebilir. Bu nedenle, MAO inhibitörleri bazı nörodejeneratif hastalıkların tedavisinde kullanılabilir.

Klinik Önemi:

• Depresyon ve Anksiyete: MAO inhibitörleri (MAOI'ler), serotonin, norepinefrin ve dopamin seviyelerini artırarak depresyon ve anksiyete tedavisinde kullanılırlar. Ancak, yan etkileri nedeniyle genellikle ilk tercih edilen ilaçlar değillerdir. (MAO%20İnhibitörleri)
• Parkinson Hastalığı: MAO-B inhibitörleri, dopamin seviyelerini artırarak Parkinson hastalığının semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Tiramin Etkileşimi ("Peynir Reaksiyonu"): MAOI kullanan kişilerin, tiramin içeren yiyeceklerden (peynir, fermente gıdalar vb.) kaçınmaları gerekir, çünkü MAO tiramini parçalayamaz ve bu da tehlikeli derecede yüksek kan basıncına neden olabilir. (Tiramin)